Statement op hoorzitting Provinciale Staten van Zuid-Holland

Marc Reijmers - Manager Environment, Health, Safety & Sustainability

• Mijnheer de Voorzitter, geachte leden van de Provinciale Staten. Goedemorgen, mijn naam is Marc Reijmers en ik ben Manager EHSS, verantwoordelijk voor milieu, gezondheid, veiligheid en duurzaamheid bij Chemours Nederland. Ik ben hier samen met mijn collega Frenk Hulsebosch die ook een introductie zal geven.
• Dank u voor de uitnodiging. We zijn blij dat we vandaag de mogelijkheid hebben om het gesprek met u voort te zetten.
• U sprak vandaag ook met omwonenden. Dat doe ik zelf ook zeer regelmatig, en in die gesprekken hoor ik hun zorgen ook. Natuurlijk trekken we die ons aan.
• Om die reden zoeken we de dialoog graag op. Onder meer in dit kader hebben we in 2017 de Burenraad opgericht, en nodigen wij regelmatig omwonenden uit voor een bezoek aan onze site, zoals voor onze zogeheten zomermiddagwandelingen. We merken dat die contacten tot meer wederzijds begrip leiden.
• Wat ons opvalt is dat veel zorgen van omwonenden zijn aangewakkerd door recente berichtgeving. Die berichtgeving is echter met name gebaseerd op oude informatie, en op stukjes informatie die uit hun verband zijn gehaald, dan wel verkeerd worden voorgesteld. We begrijpen dat u hier vragen over heeft, en zullen hier verder op ingaan.
• In Nederland is voor het oprichten, in werking hebben en het veranderen van de inrichting van een bedrijf, een vergunning nodig. Een dergelijke vergunning wordt pas verleend nadat het bevoegd gezag de impact op de omgeving uitgebreid heeft beoordeeld.
• Bovendien ontwikkelt het wettelijk kader en het daarop gebaseerde toetsingskader voor de verlening van milieuvergunningen zich voortdurend; er komen bijvoorbeeld stoffen bij en limieten veranderen. Dit wordt gedreven door de voortdurende ontwikkeling van wetenschappelijke inzichten en technologische mogelijkheden.
• Als ‘Brzo bedrijf’ worden wij streng gecontroleerd en delen wij sinds jaar en dag op constructieve wijze informatie met de verantwoordelijke diensten voor vergunningsverlening en toezicht namens de Provincie, zoals DCMR en OZHZ. Dit is uitvoerig gedocumenteerd.
• Bovendien is Chemours transparant in het melden en oplossen van incidenten, indien er onverhoopt iets misloopt in het productieproces. Dat doen we nu, én dat deden we ook in het verleden. Een goed voorbeeld uit de jaren ’90 is de samenwerking met de toezichthouder naar aanleiding van een lekkage onder ons fabrieksterrein en de daaropvolgende installatie van het grondwaterbeheerssysteem. Die beheersingsmaatregel zorgt ervoor dat deze vervuiling zich niet verspreidt buiten het fabrieksterrein en dus geen invloed heeft op het drinkwater.
• Het zit in ons DNA om een goede buur te willen zijn. We hebben onze wortels in de lokale gemeenschap. Ik woon en werk hier zelf ook. Vaak dragen we bij aan lokale initiatieven middels sponsoring, vrijwilligerswerk en de ondersteuning van lokaal onderwijs.
• Een goede buur zijn betekent natuurlijk ook verantwoord produceren. We zijn continu bezig om ons productieproces te verbeteren en de impact op onze omgeving verder te verminderen. De emissie reducerende maatregelen en de vervanging van PFOA als hulpstof in 2012 door GenX-technologie zijn hiervan voorbeelden.

Als onderdeel van onze eigen duurzaamheidsdoelstellingen investeren wij al decennialang in maatregelen om emissies te verminderen. Ons meest recente programma omvat de volgende ambitieuze doelen en resultaten:

• We hebben de emissies van HFPO-DA (GenX) naar lucht en water met meer dan 99% verminderd ten opzichte van 2017;
• Met ingang van 2024 zullen de emissies van de overige gefluoreerde organische stoffen met 80% worden verminderd;
• We werken eraan om daarna zo snel mogelijk een reductie van minimaal 99% te realiseren van de emissies van deze overige gefluoreerde organische stoffen.

De Onderzoeksraad voor Veiligheid merkt in haar recente rapport op dat de maatregelen van Chemours ertoe hebben geleid dat het uiteindelijke emissieniveau lager is dan de aanvankelijke inzet van het bevoegd gezag.

• We zijn de grootste particuliere werkgever in Dordrecht en we leveren een belangrijke bijdrage aan de lokale economie. Met onze 500 collega’s en vele contractors streven we voortdurend naar verbetering bij het maken van essentiële producten. Die producten zijn cruciaal voor de energietransitie, de productie van computerchips, medische toepassingen en nog veel meer.
• We blijven voortdurend nieuwe inzichten en onderzoeksresultaten verwerken in ons productieproces en onze benadering van veiligheid en gezondheid. We hebben de ambitie om onze resterende emissies zo ver als mogelijk terug te brengen, net als u.
• Ik geef nu het woord aan mijn collega Frenk Hulsebosch.

Frenk Hulsebosch, Senior Business Director

• Mijnheer de Voorzitter, geachte leden van de Provinciale Staten. Ook van mijn kant dank voor de uitnodiging en de gelegenheid om met u in gesprek te gaan. Ik werk sinds 1995 bij Du Pont/Chemours. Ik ben begonnen in Dordrecht en nu ben ik lid van ons wereldwijde managementteam. Ook op dat niveau laten de zorgen van de omwonden van onze fabrieken ons niet koud.
• U heeft op voorhand een aantal vragen gesteld, die ik graag beantwoord. Maar eerst een inleidende opmerking over PFAS.
• PFAS is een verzamelnaam voor meer dan 10.000 verschillende stoffen, die aanzienlijk van elkaar verschillen in zowel fysieke en chemische eigenschappen, als in gezondheids- en milieukundig profiel, gebruik en voordelen.
  
  Van belang is dat Chemours slechts een klein aantal PFAS-stoffen op verschillende manieren gebruikt en produceert. Twee van de stoffen waar de maatschappelijke bezorgdheid in de PFAS-discussie voornamelijk op gericht is, betreffen PFOS en PFOA.
  
  Eén van die stoffen, PFOS, is echter nooit door Chemours of Du Pont geproduceerd of verkocht – ook niet in Dordrecht. PFOS is ook niet in ons productieproces gebruikt.
  
  De andere stof, PFOA, werd tot oktober 2012 wel gebruikt in de fabriek in Dordrecht, namelijk als hulpstof. Nadat het gebruik van PFOA is gestopt, is Chemours overgestapt op het gebruik van HFPO-DA (GenX), ook weer als hulpstof, bij de productie van fluorpolymeren.
  
  De in Dordrecht geproduceerde fluorpolymeren, ook een soort PFAS, zijn onder andere bekend onder de merknaam Teflontm. Dit zijn vaste stoffen die niet oplosbaar zijn in water, niet in het lichaam worden opgenomen, en geen giftige eigenschappen hebben . Deze materialen zijn veilig bij normaal gebruik. Ze hebben een combinatie van eigenschappen die uniek is en dat verklaart waarom ze in talloze industrieën en toepassingen onmisbaar zijn.

• Ik zou nu graag antwoord willen geven op uw van tevoren gestelde vragen:
  
  De eerste vraag is: “Kunt u aangeven waarom de emissies met PFAS houdende stoffen plaatsvinden?”
  
  In ons productieproces gebruiken en maken wij fluorhoudende stoffen. Het is inherent daaraan dat onze emissies PFAS bevatten. Dat zijn verschillende fluorverbindingen, zoals de hulpstof HFPO-DA (GenX).
  
  Vervolgens vroeg u om een toelichting te geven op de emissies en de emissiereductie van de afgelopen 10 jaar.
  
  In ons productieproces worden de fluorhoudende stoffen zoveel mogelijk afgevangen voor hergebruik of vernietiging. Met de nieuw ontwikkelde filter- en zuiveringstechnieken zijn deze emissies in de afgelopen jaren verder gereduceerd tot een zeer laag niveau.
  
  HFPO-DA emissies zijn bijvoorbeeld met meer dan 99% gereduceerd ten opzichte van de vergunde hoeveelheden in 2017, die overigens aanzienlijk lager waren dan de eerder vergunde hoeveelheden. Waar er in 2013 nog duizenden kilo’s per jaar mochten worden uitgestoten, praten we nu over een feitelijke emissie van enkele grammen per dag.
  
  U vroeg ook: “Welke maatregelen heeft Chemours getroffen om het milieu niet te verontreinigen?”
  
  Dat zijn er veel. We investeren al decennia lang in het toepassen van de best beschikbare technologieën om emissie naar lucht en water te reduceren (zoals koolstofbedden, wassers, ionenwisselaars, omgekeerde osmose, bezinktanken en andere systemen).
  
  Dan de vraag: “Wat heeft Chemours gedaan met de signalen over de gezondheidsrisico’s van PFAS en PFOA richting medewerkers?”
  
  De juiste bescherming van onze medewerkers en de informatievoorziening daarover is bij Chemours een topprioriteit waaraan we elke dag aandacht besteden.
  
  Voor het beheersen van gezondheidsrisico’s in de periode dat PFOA werd gebruikt, verwijzen we naar het onderzoek van iSZW (de huidige Arbeidsinspectie) dat in 2017 werd gepubliceerd en de periode 1964-2012 omvat.
  
  Dat rapport laat zien dat er sprake was van uitvoerige informatieverschaffing aan werknemers, van technische en organisatorische maatregelen én het laat zien dat werknemers werden voorzien van persoonlijke beschermingsmiddelen op basis van de op dat moment beschikbare kennis en toepasselijke wet- en regelgeving.
  
  De vijfde vraag was: “Wanneer had u welke informatie over de schadelijkheid van de stoffen?”
  
  Met betrekking tot de wetenschappelijke kennis over PFOA geldt dat het RIVM een heel duidelijk overzicht heeft gegeven in het rapport “PFOA exposure and health: a review of scientific literature” van 2017. Ik verwijs daar graag naar.
  
  In zijn algemeenheid geldt dat PFOA een van de meest onderzochte stoffen is, waarover in de loop der jaren een aanzienlijke hoeveelheid onderzoeksdata is gegenereerd. Sinds ruim 40 jaar is een veilige blootstellingslimiet met een grote veiligheidsmarge ingesteld; daarmee liep het bedrijf voorop.
  
  Ik wil in aanvulling hierop nog de volgende meer algemene opmerking maken.
  
  Gevaarlijke stoffen zijn vaak nodig om ongevaarlijke materialen en eindproducten te maken. Dat is de essentie van chemie. Dit soort stoffen vereist een zeer zorgvuldige behandeling en een constante aandacht voor veiligheid. Wie in de chemie werkt, is doordrongen van de noodzaak hiervan: voor zichzelf, voor zijn collega's, en voor de omgeving.
  
  De manier waarop er met een gevaarlijke stof wordt omgegaan bepaalt of deze daadwerkelijk schade kan toebrengen of niet. Om die reden worden dergelijke stoffen uitgebreid onderzocht, en zijn er uitvoerige procedures en protocollen om veilig met die stoffen om te gaan.
  
  Om de mate van toxiciteit van een stof vast te stellen, worden volgens vastgestelde externe protocollen testen op proefdieren uitgevoerd. Daarbij wordt bepaald bij welke dosering effecten waarneembaar zijn. Op die manier wordt de veiligheidsmarge vastgesteld voor een veilig niveau van blootstelling van medewerkers en van de omgeving. De resultaten van deze testen worden met de diverse betrokken instanties gedeeld.
  
  Met betrekking tot de vraag van uw kant of de overheid is geïnformeerd, het volgende:
  
  Zowel Chemours als de wetenschap en de autoriteiten hebben de beschikbare gegevens over PFOA gemonitord, onder meer in het kader van het gebruik als hulpstof bij de productie van fluorpolymeren in Dordrecht. Die beschikbare kennis is vervolgens toegepast. Deze kennis is ook gedeeld met de autoriteiten en met de werknemers.
  
  Wij hebben in de loop van de jaren actief gecommuniceerd met de overheden en we hebben beschikbare informatie over de stoffen waarmee wij werken in onze productieprocessen conform overheidsvoorschriften gedeeld.
  
  De laatste vraag die u stelde was, waarom het bedrijf toen niet is gestopt met de productie?
  
  In aanvulling op wat ik eerder aangaf, stop je in de chemie niet met het gebruik van een stof uitsluitend omdat het giftige of gevaarlijke eigenschappen heeft. Dat geldt voor alle chemische en petrochemische bedrijven in Zuid-Holland, die een belangrijke rol spelen in de maatschappij.
  
  Wij produceren in Dordrecht fluorpolymeren en gebruikten PFOA tot 2012 als hulpstof. In de jaren dat PFOA werd gebruikt heeft dat gebruik plaatsgevonden volgens de geldende eisen en normen op het gebied van veiligheid en milieu.

• Tot slot: we merken dat veel van de vragen en zorgen zijn ingegeven door in onze ogen veelal suggestieve berichtgeving, waarbij wordt voorbij gegaan aan reeds publiek bekende informatie vanuit de bevoegde autoriteiten zoals DCMR, de GGD, het RIVM en de ISZW. We maken ons zorgen om de onrust die daardoor wordt veroorzaakt.
  
  We vinden het juist daarom goed dat deze autoriteiten transparant en proactief communiceren. Een voorbeeld is de wijze waarop de Gedeputeerde Staten u inlicht over de vooruitgang bij Chemours. Een ander voorbeeld is de duidelijke bevestiging van de gemeente Dordrecht en waterbedrijven omtrent de veiligheid van het drinkwater in Dordrecht en omgeving.
  
  
  • We voelen ons zeer betrokken in deze regio. We beantwoorden dan ook graag uw vragen en onze deur staat altijd open om u te verwelkomen in onze fabriek. Door onze aanwezigheid vandaag hopen we een bijdrage te leveren aan uw debat van 6 september.